De Kerken van Mill.

Hier beneden enkele foto's van de eerste lokatie in het toenmalige "Centrum" van Mill aan de Kapelweg, in 1743, van de Kerk in het dorp Mill. Onze Lieve Vrouwe Kapel, dat later de Sint Willbrordus Kapel en/of Kerk werd genoemd.

Hier beneden enkele foto's in 1743, van de Kerk in het Oude dorp Mil, geheten Onze Lieve Vrouwe Kapel, dat later de Sint Willbrordus Kapel en/of Kerk werd genoemd. 

Hier beneden enkele foto's in 1743, van de Kerk in het Oude dorp Mil, geheten Onze Lieve Vrouwe Kapel, dat later de Sint Willbrordus Kapel en/of Kerk werd genoemd.

Kerkelijke geschiedenis Mill. Bron: Wikipedia en website Parochie Mill.

Willibrordus is in 658 geboren in het Britse Northumbrie. In 690 landde hij, in het gezelschap van twaalf missionarissen, op de kust van Katwijk. Tot in Denemarken toe slaagde hij erin steunpunten voor zijn werk te vestigen. De bekendste zijn Utrecht, Susteren en Echternach in Luxemburg. In 695 werd hij tot bisschop van de Friezen gewijd. Hij overleed op 7 november 739 in Echternach, waar hij ook werd begraven. Daar vindt elke dinsdag na Pinksteren de "Springprocessie" plaats.
De kerk van Mill heeft altijd de H. Willibrordus tot patroon gehad. Uit het feit dat de abdij Marienweerd in 1227 van de abdij Echternach goederen verwierf, in Mill gelegen, zou afgeleid kunnen worden, dat de H. Willibrordus in Mill goederen bezat.

In 1128 bezat de Norbertijnerabdij van Mariënweerd te Beesd reeds goederen in de omgeving van Mill, en later nam het aantal bezittingen aldaar nog toe. In 1323 verkreeg deze abdij het patronaatsrecht van Jan Boc de Meere, heer van Boxmeer. De kerk van Mill was toen afhankelijk van de parochiekerk van Boxtel, maar in 1326 werd Mill een zelfstandige parochie. Deze is altijd aan de Heilige Willibrordus gewijd geweest. 

Op hun beurt splitsten de parochies van Wanroij (1559), Sint Hubert (1796) en Wilbertoord (1962) zich van Mill af. 

De kerk van Mill is diverse malen verwoest, en na 1648 werd ze genaast door de hervormden, waarna de katholieken een schuurkerk moesten gebruiken. In 1820 kregen zij hun kerk weer terug. Deze was echter vervallen en werd gesloopt. Er werd een nieuwe kerk gebouwd die echter eveneens verviel en in 1879 werd afgebroken. In 1877 begon men met de bouw van de nieuwe, huidige, kerk en deze werd ingewijd in 1881 door Bisschop Godschalk van 's-Hertogenbosch. 

 

R.K. Kerk van de Heilige Willibrordus in 1743 van Jan De Beijer.

Bronvermelding: Gerard Willem Charles Lemmens, England.

Bronvermelding: B.H.I.C.

Hier beneden een Gedenksteen van de ANWB, van de Kerk in het Oude dorp Mil in 1743, geheten Onze Lieve Vrouwe Kapel, dat later de Sint Willbrordus Kapel en/of Kerk werd genoemd.

Hier beneden de verbouwde Boerderij ( door dhr. van Alebeek, de huidige eigenaar ) van de fam. Jilessen die verhuisd is naar de Heufseweg. ( zie de foto's hier beneden.)

Hier beneden de Boerderij van de fam. Jilessen aan de Heufseweg. ( zie de foto's hier beneden.)

Hier beneden de Boerderij van de fam. Jilessen aan de Heufseweg. ( zie de foto's hier beneden.)

Hier beneden dhr. Frans van de Cruijssen, die aan de Gedenkwaardige Boom ( die als Uitkijkpost in de Oorlog werd gebruikt ) een vogelkooi ophing. 

De Pastorie aan de Brandsestraat 13 in Mill werd door de Katholieken uit Mill en St. Hubert zelf gebouwd in 1745. Voor dat de Pastorie gebouwd werd was hier de "Looierij" waar van dierenhuiden ( o.a. Koeienhuiden ) zeemlappen enz. werden gemaakt. Eerst woonde de Familie Hendriks aan de Brandsestraat 13 en later woonde daar dhr. Jacob Vloet die een prachtige Volière had waar wij als kinderen veel gingen kijken. Nu, in 2013, woont hier drs. Leon Bouwmans.

Bronvermelding: dhr. Henk van de Weem van "De Vrienden van Myllesheem".

BESTE LUIDEN, aan de St.Hubertsebinnenweg heeft ooit een kapel gestaan, toegewijd aan St.Antonius Abt. Toon Ermers stuurde mij vorig jaar een kaartje uit 17.. waarop een kruisje de plaats aangaf. Na bestudering herinnerde ik me, dat in de Reformatietijd sprake is geweest van een "verloren" altaar uit de parochie Mill, zo meldt Taxandria. Beide feiten moet ik nog eens opzoeken. Zeker nu ik weet, dat een geestelijke uit Raalte een beneficie ontving uit de opbrengsten van dit altaar. Onze Jacob Nelissen, apostolisch vicaris-prefect van Java (*Mill 1752 +Batavia 1817) heeft mogelijk hiervan profijt gehad. Hij was met deze pastoor uit Raalte bevriend, zoals uit gevonden correspondentie blijkt. 

Morgen zullen we het in de KLenSooS bespreken !!!!

Hier beneden Bronvermelding: Drs. Jan Lange.

Dag vrienden uit het Millse,
mij lijkt het kruis de plaats te zijn van de oude RK schuurkerk, nu hoek Looierijweg / Brandsestraat, het huis met de jaartekens 1672 ?! En is dit een originele tekening of een tekening van Toon Ermers ? Origineel, dan is de tekening van na 1745 (de oprichting van die schuurkerk) Zie mijn Lange-boek Deel I Parenteel, pag. 38.
Kadastrale kaart Mill ca. 1825: heden ten dage hoek Looijerijstraat-Brandsestraat. De weg linksonder loopt naar de provinciale weg Wanroij-Grave. Pastoor Barthold van der Voort richtte in 1656 een gedeelte van kasteel Aldendriel in als schuurkerk. De vervallen Millse kerk (staande in het centrum op het oude kerkhof; zie de afbeeldingen op pag. 141-142) was na 1648 geconfisceerd door een handvol protestanten. Conform schepenacte dd. 14.3.1745 werd naast het onderstaande huis een schuurkerk gebouwd van 10 bij 20 meter groot; dit gebouw stond voor 2/3 ten dienste van Millse, voor 1/3 ten dienste van St. Hubertse katholieken. Pastorie (nr. 816) en pastorietuin (nr. 817) waren omgracht en zijn ca. 1820 eigendom van de Roomsche Gemeente.  

Hier beneden Bronvermelding: Drs. Jan Lange.

Dag vrienden uit het Millse, mij lijkt het kruis de plaats te zijn van de oude RK schuurkerk, nu hoek Looierijweg/Brandsestraat, het huis met de jaartekens 1672 ?!  En is dit een originele tekening of een tekening van Toon Ermers ? Origineel, dan is de tekening van na 1745 (de oprichting van die schuurkerk) Zie mijn Lange-boek Deel I Parenteel, pag. 38
Kadastrale kaart Mill ca. 1825: heden ten dage hoek Looijerijstraat-Brandsestraat. De weg linksonder loopt naar de provinciale weg Wanroij-Grave. Pastoor Barthold van der Voort richtte in 1656 een gedeelte van kasteel Aldendriel in als schuurkerk. De vervallen Millse kerk (staande in het centrum op het oude kerkhof; zie de afbeeldingen op pag. 141-142) was na 1648 geconfisceerd door een handvol protestanten. Conform schepenacte dd. 14.3.1745 werd naast het onderstaande huis een schuurkerk gebouwd van 10 bij 20 meter groot; dit gebouw stond voor 2/3 ten dienste van Millse, voor 1/3 ten dienste van St. Hubertse katholieken. Pastorie (nr. 816) en pastorietuin (nr. 817) waren omgracht en zijn ca. 1820 eigendom van de Roomsche Gemeente.  

Hier beneden info over de verdwenen Kapel uit het boek van het BISDOM n0.3 geschiedschrijver: Pastoor Schutjes.

 

Onderwerp: E-mail verzenden: scannen1006 SITUATIE nabij Het Kasteel. In jouw verhaal over de VERDWENEN KAPEL aan de St.Hubertsebinnenweg is beslist niet de noodkerk bedoeld volgens bijgaande situatie, BESTE JAN en ik geloof ook niet, dat Toon Ermers dit kaartje heeft verzonnen. In de volgende scan is volgens Schutjes sprake van Zuidcarolinakapel op de grens bij Langenboom. Dat is natuurlijk een verbastering van St.Catharinakapel. Zuidcarolinaweg in de volksmond is nog een redelijk alternatief ! Ook van het HOTVEN heb ik nooit gehoord. De achterliggende gronden a/d Gasthuisstraat (.... langste straat in Mill) waren eigendom van het Graafse Gasthuis St.Katrien. Ook aan de
Rodeweg, zijstraat van de Royendijk ben ik bij een verbouwing van het voormalig winkeltje van Hannes Ollie, een muur van kloostermoppen tegengekomen. Dat wijst ook op het bestaan (ooit?) van een kapelletje. Daarom is het niet verwonderlijk dat zich ooit bij Willem van den Elzen of bij DE COECKOECK een kapelletje heeft gestaan!
Ik blijf zoeken naar een akte over de VERDWENEN KAPEL, groeten, Henk van de Weem.
scannen1006

 

Bronvermelding: dhr. Louis Moors.

Hier beneden de Heilige Willibrorduskerk.

Hier beneden de benoeming van de nieuwe Organist, door het overlijden van dhr. Arnoldus Aloisius Moors, dhr. Johannes Constantinus Marianus Moors, de zoon van de Overleden Organist.

Bronvermelding dhr. Louis Moors, kleinzoon. 

Bronvermelding dhr. Louis Moors, kleinzoon. 

Bronvermelding: B.H.I.C. en dhr. Jan Lange.

Hier beneden enkele Pagina' s uit het Duitse Boek van dhr. Jo van Soest over de leverantie door Atelier Kirchenarbeiten van Gebr. Endlich in Emmerich in 1879, dat speciaal artikelen aan Kerken leverde. Aan de Willibrorduskerk in Milll werden 2 grote beelden geleverd; één voorstellend St. Willibrord en één voorstellend St. Antonius, beiden met bijbehorende consoles.

Bronvermelding: dhr. Jo van Soest.

Bronvermelding: dhr. Jo van Soest, de bekende Genealoog uit Mill in 2017.

Het Millse Kerkbestuur.

Bronvermelding: Dhr. Louis Moors.

De Kerk met de Heiligenbeelden en Fresco's van voor de verbouwing.

Pesjoenkelen:

Pesjoenkelen is de naam voor een volksgebruik in de Katholieke Kerk dat gepaard ging met de kerk in-en-uitgaan. Dit gebruik houdt verband met een aflaat die op Allerzielen werd verleend voor de zielen van de overledenen. Indien men in het kerkgebouw vijf Onze Vaders, vijf Wees Gegroetjes en vijf Eer aan de Vaders bad ter intentie van de paus, verkreeg men de toties-quoties aflaat. Iedere (volledige) aflaat kan een ziel redden uit het vagevuur, dat wil zeggen dat die zielen die naar de hemel gaan maar nog tijdelijke straffen uitboeten als gevolg van hun zonden, direct naar de hemel gaan. Als men de aflaat verkregen had ging men de kerk uit, waarna men weer binnenkwam om opnieuw de bovengenoemde gebeden te zeggen en opnieuw een aflaat te verkrijgen. ( Pesjunkelen genoemd ).

De Kerk met de Heiligenbeelden en Fresco's van voor de verbouwing.

Bronvermelding: Dhr. Louis Moors.

Hier beneden enkele foto's van de verbouwing van de Kerk.

  

 

 

Hier beneden de aanleg van bestrating en restauratie van de Kerk door dhr. Jan Daamen en zijn mannen in 1905. Mevr. Leny Eltink-Daamen dank voor de Tip.

 

Hier beneden was het Middenschip nog gesplitst in een apart gedeelte voor de Mannen en een apart gedeelte voor de vrouwen. De Mannen zaten in de LinkerBeuk en de Vrouwen in de RechterBeuk. Voor 1950 zaten de Mannen en Vrouwen gescheiden in de Katholieke Kerk, ook in Mill.

Hier beneden enkele krantenartikelen over het aanleggen van het Sportcomplex ( Voetbalclub, Korfbalclub, Hockeyclub, enz. ) aan de Kapelweg.   

Links het Gemeentehuis met Tralies voor de Cellen van de Gevangenis onderaan het Gemeentehuis en rechts de Kerk van Sint Willibrordus in 1935.

Hier beneden een Oude Ansicht van 1920 van de Kerk in Mill.

Bronvermelding: mevr. Janneke Van Gemert - Van Eenbergen.

Hier beneden een Ansicht van de Heilige Willibrordus-kerk uit 1904.

Bronvermelding: dhr. Hans Veltman. 

Vroeger gingen de mannen op Zondag na de Hoogmis naar 't Café voor een Tas Koffie of een borreltje en de vrouwen gingen thuis de Zondagse Soep opwarmen en de maaltijd verzorgen.

Bronvermelding: Enkele foto's uit de Film van dhr. Anton van Hout van het Buske; er is in deze website een aparte pagina gewijd aan foto's uit de Film van dhr. Antoon van Hout.

Deze ingelijst Foto van het lidmaatschap van Maria van de Onbevlekte Ontvangenis van mevr. Johanna Kremers ligt bij Myllesheem in Myllesweerd.

Deze ingelijst Foto van het lidmaatschap van de Plechtige Heilige Communie van mevr. Hendrika Raijmakers ligt bij Myllesheem in Myllesweerd. 

Dit Bord van de Congregatie van de Allerheiligste Maagd Maria ligt bij Myllesheem in Myllesweerd.

Parochiehuis Sint Hubert in 1915.

Net zoals de meeste R.K. Kerken had en heeft de Millse Kerk 3 verschillende Klokken.

De grootste Klok begint te luiden als er een man is overleden.

De Middelste Klok gaat luiden als er een vrouw is overleden en

De Kleinste Klok begint te luiden als er een Kindje is overleden. Deze Kleine Klok is aan de Kerk geschonken door mevr. Pieta ( Petronella ) van Hout.

Lees hieronder nog meer bijzonderheden over de Klokken.

Elke dag en wel 's Middags om 12:00 werd er door de Koster de Klokken geluid voor het "ANGELUS". Dat was het tijdstip dat iedereen dan ongeveer 5 minuten stopte met werken, zelfs de Boeren op 't land, om hun middaggebed te doen. Dikwijls was dat "Het Weesgegroet Maria". Om 12:00 uur klonk dikwijls "den Toet van Van Hout" door het klokgelui van het kleine Angelusklokje heen.

Den "TOET" van Van HOUT" was het meeste bekende Geluid in Mill. Door het ontstaan van de Stoommachine bij Van Hout ( en verbonden aan de Stoomketel "De StoomFLUIT" ) was het mogelijk om het EINDE van de Werktijd aan te kondigen voor elke werknemer in en buiten de fabriek van Van Hout. Maar het geluid was zo hard, dat het geluid niet alleen in Mill, maar soms, als de wind mee hielp, ook in Haps te horen was. Elke Middag om 12:00 uur moest er geschaft worden en om 17:15 uur klonk nogmaals de Stoomblaaspijp.

Bronvermelding: Wikipedia.

In 1876 werd de huidige St. Willibrorduskerk gebouwd. Het Hekwerk rond de Kerk is van 1920.

De Millse AARTS-Engelen of Bruidjes van de Meisjesschool voor de Kerk.

 

Raadhuis links met de St. Willibrorduskerk in 1920.

Hier beneden het Ansicht van de Kapel van Maria ten Hove in 1940.

Dhr. Johannes Hubertus Heijs was directeur van het R.K. Parochieel Kerkkoor in Mill.

Bronvermelding: dhr. Henk van de Weem van de ": Vriendenkring van Myllesheem".

Bronvermelding: dhr. Henk van de Weem van de ": Vriendenkring van Myllesheem".

Vroeger werden in Kasteel Aldendriel ook nog Ere-Diensten gehouden.

Sint Willibrorduskerk gezien vanuit de tuin van den fam. Van Lieshout.

Bronvermelding: Dhr. Louis Moors.

Hier beneden een Ansicht uit 1920 van de Millse Kerk met de 3 AARTS-Engelenbeelden Michael, Gabriel en Rafael.

Hier beneden een Ansicht uit 1940 van de Willibrordus-Kerk met nog maar 2 AARTS-Engelenbeelden. De AARTS-Engelen Beelden stonden er in 1959 nog. ( Dhr. Jan Verweijen dank voor de Tip.)

 

De bekende Heilige Sacraments-Processie rond de Millse Rooms-Catholieke WillibrordusKerk anno. 1908.

Ook hier beneden lopen de mannen gescheiden van de vrouwen.

Hier beneden het Huwelijk van dhr. Sjef Hoefs, bakker uit Asten, met mevr. Nellie van Hout in 1950.

In het interieur van de Kerk in 1910 stond de Preekstoel Rechts. Later, op een benedenstaande foto stond de Preekstoel links. In deze tijd, en daarvoor, zaten de vrouwen gescheiden van de mannen; de meeste vrouwen hadden een Poffer op of een andere hoofdbedekking, maar de mannen moesten de hoeden en petten afzetten; zij moesten blootshoofds de kerk in. Voor de kinderen, die al op school zaten, was er in de Kinderkapel plaats en de hele kleintjes mochten bij de moeders zitten. In de Mariakapel waren dikwijls kleine vieringen zoals daar waren doordeweeks het "Biechten" , de Mariavieringen, Doopsels enz. De Doopkapel stond achter in de Kerk, waar de pasgeborenen werden gedoopt in de Doopvont. Meestal had je op een Zondag twee of drie vieringen, zoals een "Vroegmis", een "Hoogmis" en 's middags het "Lof" en/of de "Vespers". Kindermissen waren doordeweeks. Er was doordeweeks nog een Rondgang voor de Moeders die waren bevallen en gereinigd moesten worden door de Pastoor of de Kapelaans. Er waren ook vele Begrafenissen en Huwelijksmissen. Het was in die tijd zo druk in de Kerk dat vele parochianen moesten staan en meestal stonden ze op een eigen Tegel. Behalve Kosters ( Nolleke Kremers, Bertus van de Groes ) waren er ook "Swiezen" die achter in de Kerk hun eigen banken hadden. De "Swies",de Kerkbaljuw of Ordebewaker de SUISSE, liep altijd met een Staf en controleerde de kerkgangers. In de Kinderkapel deden dat de Onderwijzers.

Hier beneden een foto aan de Schoolstraat van de terugtocht naar Huis na het einde van de Heilige Mis.

Hier onder de Martinuskerk in Gennep waar onder in de crypte een prachtig Kerkmuseum is gevestigd.

Voor meer info over het Kerkelijke Leven zie hieronder:

Intérieur van de Roomsch Catholieke Kerk "de St. WillibrordusKerk" met de Preekstoel Rechts.

Interieur van de Sint WillibrordusKerk in 1953 met de Preekstoel Links.

Hier beneden het Millse Kerkbestuur met o.a. Notaris Steylen, Pastoor Maas, Burgemeester van Nispen tot Sevenaer, Organist dhr. Jan Moors enz.

Hier beneden een oude foto van de Sint Willibrorduskerk Mill in 1892. Bijna alle wegen waren toen in 't Centrum nog onverhard.

Hier beneden het Geboortehuis van het bruidje mevr. Bets van Balkum aan de Vissteeg.

Hier beneden het Kerkelijk Huwelijk van Dhr. Harrie Kremers met mevr. Bets van Balkum van de Vissteeg.

Bruidsmeisje Janny Verhoeven liep voorop bij het huwelijk van Mevr. Bets van Balkum uit Mill.

Hier beneden een foto van het Bruidspaar dhr. en mevr.L. van den Brand-Spanjers.

Hier beneden het Icoon van Maria van Altijddurende Bijstand.

Het Oude Tabernakel van de Sint Willibrorduskerk.

Hier beneden de Achterkant van de Slagerij van Willems en zicht op de kerk.

 

Hier beneden 3 artikelen met bijzondere Info over de heren T. van de Kieft, G. de Kruijff en Ben Luderer.

Bronvermelding: dhr. Henk van de Weem.

Het Beat-koor van Mill dat in die tijd ( rond 1960 ) speciaal voor de jeugd de Beatmissen verzorgde.

Hier beneden een concert in de Zijkapel van de Kerk.

St.Willibrorduskerk met Hekwerk 1940.

Prachtig Houtsnijwerk van de Preekstoel; waar is 't gebleven ?

 

Sint WillibrordusKerk na afbraak van het Franciscanessen Klooster in 1972.

Sint WillibrordusKerk zonder Zijbeuken in 1940.

Hier beneden 7 Kruiswegstaties van de in totaal 14 Kruiswegstaties uit de Heilige WillibrordusKerk in Mill. De toen Millse Kunstenaar, Dhr. Manus Evers, heeft verschillende Kruisweg-Staties gemaakt, maar kon zijn opdracht niet afmaken. 



Rechts de schuur van de Koster dhr. Bertus van de Groes in 1886. In de schuur had hij nog een paard staan. Dhr. Nolleke Kremers werd in 1928 de nieuwe Koster en daarna kwam dhr. Wim Konings. Nu ( in 2012 ) is dhr. Harrie Schrauwen van Kasteel Tongelaar de Koster van de Willibrorduskerk in Mill.

Hier beneden een Lijst in 1966 van Heilige Missen op data en tijden van de Parochies in de Gemeente Mill en St. Hubert

Bronvermelding: Mevr. Dinie Milder van de V.V.V. in Mill.

Bronvermelding: De Koster van Mill dhr. Harrie Schrauwen.

De St. Willibrorduskerk 1966, vanuit het Noord-Oosten gezien.

Bronvermelding: dhr. Henk van de Weem - Vrienden van Myllesheem.

Bronvermelding: De Koster van Mill dhr. Harrie Schrauwen in 2012.

Bronvermelding: De Koster van Mill dhr. Harrie Schrauwen in 2012.

Hier beneden het altaar van Maria van Altijddurende bijstand ( met het kindje Jezus ) in de huidige Mariakapel in 2012.  

Bronvermelding: De Koster van Mill dhr. Harrie Schrauwen in 2012.

Bronvermelding: De Koster van Mill dhr. Harrie Schrauwen in 2012.

Hier beneden een geschonken Monstrans door Notaris Verstraaten aan de H. Willibrorduskerk.

Bronvermelding: De Koster van Mill dhr. Harrie Schrauwen in 2012.

Bronvermelding: dhr. Henk van de Weem van de "Vriendenkring van Myllesheem."

Hieruit blijkt ook onomstotelijk dat JO UITERWAAL de schepper van dit kunstwerk is …. !  Kwam van Utrecht, reisde altijd met de trein, maakte later ook veel kunstwerken voor de NS. Werd aanbevolen als kunstenaar voor kerkelichheden in de kunst door rector ir Van Helvoort, bisschoppelijk Inspecteur Bouwwezen.   Met Manus Evers moest hij concurreren over de opdracht van de beeldengroep in Handel. Daarvan heeft Manus maar een beeld gemaakt ! 

 

Behalve een kleine Protestantse Geloofsgroep, waren er in Mill ook maar enkele leden, zoals de Familie Anderegg, van het Kerkgenootschap de "Vrij-Metselarij" of Maçonniek , maar ook dat moest eigenlijk geheim blijven. In St. Hubert is er in 2015 nog steeds het Grieks-Orthodoxe geloof met het "Profeet Elias-klooster". Zie voor meer info op de Pagina Heemschut St. Huybert.

Copyright Studio Domeinzicht ©